ه نام خدا
با عرض سلام
متن زیر جمع بندی خلاصه یک بحث واقعی در مورد توسل می باشد که در یکی از انجمن های گفتگوی اینترنتی با یک فرد سنی صورت گرفته است نام ایشان در این بحث امین و بنده سخن آشنا می باشد البته افراد دیگری نیز در بحث شرکت کردند که سعی کردم در صورت ضرورت و مهم بودن مطالبشان از سخنان آنها نیز در این جمع بندی استفاده کنم
سوال از اقا امین : آیا متوسل شدن به معصومین کار دستی هستش؟!
توسل جستن معمولاً از این روست که چون انسان مرتکب گناه شده و در برابر خداوند شرمسار است؛از یکی از مقربان خداوند برای نزدیکی به او استفاده می کند.به عبارتی تصور می کند که خداوند با توجه به گناهانش توجه کمتری!! به او دارد و در این حالت پذیرفتن و توجه بیشتر بنده خدا که وجود خودش رو از خدا گرفته و سرشتش نشأت گرفته از اون بی همتاست، چطور توجیه می شود؟!!
سخن آشنا : دوست عزیز جناب اقای امین علت توصل انچه که شما در قسمت دوم فرمایشتان فرموده اید نیست چون خداوند تبارک و تعالی خود به ما در قران در ایه 35 سوره مائده امر نموده است که (یا ایها الذین امنوا اتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیله )یعنی اى کسانى که ایمان آوردهاید! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید! و وسیلهاى براى تقرب به او بجوئید
دوست عزیز منافات بین توسل به اولیای الهی وتوحید و انچه که شما فرموده اید زمانی پیش می آید که توجه به اولیاء الهی در عرض توجه به خدا قرار گیرد وحال آنکه این توجه در طول توجه به خداست، ما در روی آوردن وتوجه به خدا دریچه هایی به روی خودمان باز می کنیم که اولیاء الهی هستند . اولیاء الهی انسان های کاملی هستند که خداوند متعال در باره آنها در سوره بقره ایه 31 فرمود(وعلم ادم الاسماء کلها )
انسان کامل مظهر اسماء وصفات خداوند است بنابراین توجه به اولیاء خدا همان توجه به خداست مثل اذکاری که به وسیله آن اذکار به خداوند توجه می کنیم نظیر ( لا اله الا الله) و بعد از شهادت به خداوند، شهادت به رسالت رسول می دهیم زیرا در واقع پرستش خدا در اطاعت از رسول خدا می باشد . پس اولیاء الهی آیینه ای هستند که از خود هیچ ندارند ودر واقع ما را به خدا می رسانند. استاد مصباح این سخن را بگونه ای مشابه بیان نموده اند : متوسل شدن به اولیاء خدا اگر به این عنوان باشد که ایشان مستقلاً وبدون نیاز به اذن خدا کاری برای توسل کننده انجام می دهند ، چنین توسلی با توحید سازگار نیست. اما اگر به این عنوان باشد که خدا ایشان را وسیله برای رسیدن به رحمتهای خودش قرار داده وبه مردم هم دستور داده است که متوسل به ایشان شوند ، نه تنها منا فاتی با توحید ندارد بلکه از شؤون توحید در عبادت واطاعت خواهد بود زیرا به امر او انجام می گیرد
امین :و اما جناب سخن می فرمایند:برای رسیدن به رحمت خداوند نیازمند به وسیله داریم و این وسایل اولیاء هستند.از طرفی می فرمایید انسان کامل مظهر اسماء و صفات خداوند خداوند است.
در مورد آیه 35 سوره مائده به نظر بنده منظور از وسیله ایمان و پیروی از دستورات حق است نه اولیای الهی.ما با پیروی از این دستورات که بوسیله اولیائش آورده شده به آن یکتای بی همتا نزدیک می شویم نه با توسل و در واقع خوار کردن خود در برابر یک بنده
در مورد نکته دوم من بر این نکته باورم که صفات مربوط به موجود مادی و محصور در زمان نمی تواند صفات کمالی خداوند را برتابد.زیرا ما برای هر صفتی که در ذهن خود در نظر می آوریم یک مصداق بیرونی داریم که مادی است.واین گونه تصور کردن، ما را به اشتباه می اندازد. از همین روست که تصور می کنیم،ممکن است خداوند از بنده خود ناراضی شود و نسبت به او خشمگین شود.این دو صفت یعنی نارضایتی و خشگینی هر دو در ذهن ما صفاتی شناخته شده هستند که با ربط دادن گونه ای از آنها به خداوند تبارک و تعالی دچار توهم و اشتباه می شویم.
به خاطر همین دیدگاه هم هست که برای نزدیکی به خداوند دنبال کسانی هستیم که برای ما واسطه باشند.
آخرین نکته این که فرمودید اولیاء به اذن خداوند به درخواست های دیگر بندگان پاسخ می گویند(جمله ای که شما از قول آقای مصباح نقل کردید).این از لحاظ عقلی پسندیده نیست چه آنکه خداوند برای یاری بندگانش نه نیازی به اولیائش دارد و نه دخالت آنها در این مورد امری لازم.
سخن آشنا :دوست عزیز در مورد قسمت اول فرمایشتان اگر دوباره مطلب را مطالعه فرمایید متوجه خواهید شد و اگر باز سوالی باقی ماند بیشتر توضیح دهید تا در خدمتتان باشیم
اما در مورد ایه 25 سوره مائده ما که نباید به نظر خودمان تفسیر کنیم ایات قران روش تفسیری خاص خود را دارد و نمی توان در ترجمه و تفسیر قران به نظر شخصی بدون سند استناد کرد
در مورد نکته دوم اگر توسل به همان علتی باشد که شما می گویید اشکال شما وارد است اما علت توسل ناامیدی از درگاه پروردگار نیست یلکه استغاثه به پروردگار از همان راهی است که به ما امر نموده است
در مورد نکته اخر ایا خداوند نیاز به خواندن نماز از طرف بندگان خود دارد اگر شما هم مانند ما قائل هستید که نیاز ندارد پس چرا ما را امر به خواندن نماز نموده است دوست عزیز خداوند می گه به وسیله (اولیاء الهی ) تمسک کنید ما هم در به اولیاء الهی تمسک می کنیم این کجاش خلاف عقله مگر اینکه شما قائل به توحید در عبادت و اطاعت نباشید
امین : شما هم در مورد تفسیری که از آیه 35 سوره مائده ذکر کردید بدون سند بود و منبعی برای آن ذکر نکردید. درحالی که من این سخن را از تفسیر مترجم قرآن، مهدی الهی قمشه ای گرفته بودم.این ترجمه در قرآن انتشارات ام ابیها به کار گرفته شده است.
پس تا اینجا نظر بنده و شما در مورد وسیله ای که خدا برای استغاثه گذاشته ، با هم متفاوت است. مشکل هم همینجاست.با اجازه آقای احمد این سخن را از قول ایشان می گویم که در بحث دیگری ذکر کردند.به قول اشان چون پیغمبر و امام از غیب خبر ندارند قل لا یعلم من فی السموات والارض الغیب الا الله" بگو در آسمانها وزمین احدی جز خدا غیب نمی داند لذا از باطن توسل کنندگان آگاهی ندارند.لذا صلاحیت وسیله بودن را ندارند.اگر شما قرینه ای دارید که خلاف این مدعا باشد، لطفاًذکر کنید.فقط متأسفانه آقای احمد شماره آیه و سوره مورد نظر را ذکر نکرده اند،از این رو من هم چیزی ذکر نکردم.اگر ایشان این پاسخ را می بینند و منبع دقیق را ذکر کنند ممنون می شوم.
نکته آخر اینکه شما نماز را دستور خداوند می دانید، در حالی که من آن را هدایت خداوند می دانم.خداوند در آخرت شما را به جرم نماز نخواندن محاکمه نمی کند.پروردگار بلند مرتبه شأن و منزلتی بالاتر از این دارد.او میفرماید بنده من، این نماز یکی از راه هایی است که تو را به من و آن چه کمال تو محسوب می شود، نزدیک تر می سازد(به عنوان یک راهنمایی و نه یک دستور).من با اطالاعات ناچیز خودم ،هیچ گاه تا الان در هیج جای قرآن ندیدم که خداوند بفرماید آنها که نماز نمی خوانند وارد دوزخ خواهند شد ولی در جاهای مختلف دیده ام که خداوند می فرماید آنان که نماز به پا می دارند و ... از رستگاران هستند.خوب از بحث خودمان دور نشویم.
در آخر یک بار دیگر سوالات اساسی خودم را مطرح می کنم .
1)لزوم استفاده از وسیله برای توسل چیست؟(تأکید می کنم لزوم استفاده از وسیله ای چون پیامبران و اولیاء)
2)در کجای کتاب آسمانی وسایل را پیامبران و اولیاء معرفی می کند؟
مشکات :شفاعت پیامبران و امامان(ع) و بندگان صالح خدا که طبق صریح قرآن کریم ، باعث تقرب به پروردگار مى گردد ، در مفهوم وسیع توسل داخل است و همچنین پیروى از فرامین قرآن کریم و پیامبراکرم(ص) و امام(ع) و گام نهادن در جاى گام آن ها ; زیرا همه اینها موجب نزدیکى به ساحت قدس پروردگار مى باشد ، حتى سوگند دادن خدا به مقام پیامبران و امامان(ع) و صالحان که نشانه علاقه به آن ها و اهمیت دادن به مقام و مکتب آنان مى باشد ، جزء این مفهوم وسیع است
از آیات و روایات به خوبى استفاده مى شود که وسیله قرار دادن مقام انسان صالحى در پیشگاه خدا و طلب چیزى از خداوند به خاطر او ، به هیچ وجه ممنوع نیست و منافات با توحید ندارد ، بلکه این در حقیقت توجه به خدا است ; زیرا احترام به پیامبراکرم(ص) و امامان معصوم(ع) نیز به خاطر این است که فرستاده او بوده و در راه او گام برداشته اند .
(توسل ) ، به مقربان درگاه خداوند متعال و قرآن کریم ، در صورتى که با اعمال صالح و پیروى از آنان ، خود را در مسیر آنان قرار دهیم و هماهنگ با برنامه هاى آن ها شویم و خدا را به مقام آنان بخوانیم قهراً موجب حل شدن مشکلات و رسیدن به اهداف مان در زندگى خواهد بود ; قرآن کریم در این زمینه مى فرماید: یَـأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَةَ ;(مائده ،35) اى کسانى که ایمان آورده اید ! پرهیزگارى پیشه کنید و وسیله اى براى تقرب به خدا انتخاب کنید «وسیله » در آیه یاد شده معناى بسیار وسیعى دارد و هر کار و هر چیزى را که باعث نزدیک شدن به پیشگاه مقدس پروردگار است ، شامل مى گردد که شفاعت پیامبران و امامان(علیهم السلام) و بندگان صالح خدا نیز باعث تقرب به پروردگار است و منظور این است که با وسیله قرار دادن آنان و یا سوگند دادن خداوند به مقام و مکتب آن ها ، از خداوند چیزى را درخواست کنیم (ر .ک : تفسیر نمونه ، آیة الله مکارم شیرازى و دیگران ، ج 4 ، ص 364 ، دارالکتب الاسلامیه )
دختر :در مورد مطالب آقای امین راجع به شفاعت به نظرم احتمالات دیگه ای هم وجود داره مثلا ایجاد پیوندی معنوی با اولیای الهی.
طبق آیات قرآن هم طلب آمرزش پیغمبر در حق افراد کاملا مفید و موثره:
سوره محمد-آیه 19: برای گناه خود و افراد باایمان طلب آمرزش بنما.
سوره توبه-آیه 103:در حق آنان دعا کن.دعای تو مایه آرامش آنهاست.
سوره نسا-آیه 64:اگر آنان هنگامی که بر خویش ستم میکردند پیش تو می آمدند و از خداوند طلب آمرزش میکردند و پیامبر نیز برای آنان طلب آمرزش میکرد خدا را توبه پذیر و مهربان میافتند.
سوره یوسف-آیه 96: (فرزندان یعقوب) گفتند:پدر جان در حق ما طلب آمرزش کن.ما خطاکار بودیم و او گفت به همین زودی برای شما طلب آمرزش خواهم کردد
وقتی انبیا و اولیای الهی زمانی که در قید حیات هستند دعا و شفاعتشون برای دیگران موثره زمانی هم که در عالم برزخ بسر میبرند دعا و طلب آمرزششون میتونه موثر باشه.
(ادامه دارد )
یا حق